Monday, September 13, 2010

ලොමු දැහැ ගන්වන පර්වතය


උඩරට දුම්රිය මාර්ගයේ ඉහළ කෝට්ටේ සහ බලන දුම්රිය ස්ථාන අතර හමුවන කුඩා කඳු ගැටයක් තිබේ. කිසිවකුගේත් විශේෂ අවධානයට යොමු නොවන එහි නම මොටන කන්ද ය. එහි උස මුහුදු මට්ටමින් මීටර් 584.30 කි. අඩි වලින් කිවහොත් එක් දහස් නවසිය හතරකි.

උඩරට දුම්රිය මාර්ගයේ ප්‍රධාන ත්‍රාසජනක කඩඉම සැතපුම් හැට එකේ කණුව පසු කළ විට හමුවෙයි. ඒ 'හකුරා වැටිච්ච ගල' යනුවෙන් හැඳින්වෙන ස්ථානය යි. විශාල කළු ගල් පර්වතයක් හරහා ඉංග්‍රීසි 'එල්' අකුරේ හැඩයට කපන ලද අඩි දහ අටක් පළල කට්ටයක් හරහා අඩි දහසක පමණ දුරක් දුම්රිය ඇදී යන්නේ අඩි දහසකට ආසන්න ගැඹුරු ප්‍රපාතයක් පසුකරමිනි. මුහුදු මට්ටමින් අඩි එක් දහස් තුන් සියයක් උසින් පිහිටි මෙම දුර්ග මාර්ගයට සම්බන්ධ බිහිසුණු ප්‍රපාතය කෙතරම් ශීඝ්‍රාකාර ද යත් මෙම දුම්රිය මාර්ගය තැනූ ඉංග්‍රීසිහුම ලොමුදැහැගැන්වෙන පර්වතය යන අදහස ඇති Sensation Rock යන නම ඊට පට බැන්දහ.

මෙම පර්වතය හකුරාවැටිච්චගල ලෙස නම් ලැබීම සම්බන්ධ ජන ප්‍රවාදයක් ඇත. ඒ කන්ද උඩරට රාජධානි සමයේ කිතුල් මැදීමට ගිය රජවාසලට හකුරු සපයන්නකු මේ ප්‍රපාතයෙන් වැටී මිය ගිය පුවතකි.

එවකට මහා වන ගහණයක් ව පැවැති මෙම පර්වතය ආශ්‍රිත කන්දට මොටන යන නම ලැබී ඇත්තේ ඉංග්‍රීසීන් ගේ කෝපි වගාවන් සමගිනි.


උඩරට දුම්රියේ ගමන් ගන්නා අයකුට මොටන කන්ද මුලින්ම දිස්වනුයේ කඩිගමුව දුම්රිය ස්ථානයේ දී  ය. ඒ හාත්පස මිහිදුමින් වැසී නොතිබුණොත් පමණි. කඩිගමුව දුම්රිය ස්ථානයට ඒ සමගින් ම ඈතින් දිස්වන තවත් කන්දක් තිබේ. ඒ අම්බුළුවාව ය.


කඩිගමුවේදී මුල් වරට ඉතා දුරින් දිස්වන මොටන කන්ද උඩරට දුම්රියේ දකුණු පස අසුනක ගමන් කරන්නකු හට ඉන්පසු ස්ථාන ගණනාවක දීම හොඳින් දැක ගත හැක. උතුවන්කන්ද, ඌරාකන්ද හා සුද්දන් බයිබල් රොක් ලෙසින් හැඳින් වූ බතලේගල කන්ද සමග පෙනෙන මෙම මොටන කන්ද සිය අනන්‍යතාවය පළකරනුයේ කේතුවක හැඩයෙනි.

එහෙත්, මුලදී එම කන්ද දුම්රියට දිස්වන අන්දමට ඊළඟට එළැඹෙන නොබෝ වේලාවකින් උඩරට බලා යන දුම්රිය එම කන්ද තරණය කරන බව යමකුට සිතා ගැනීමට පවා අසීරු වනු ඇත. එහෙත් දකුණට වක් වූ දුම්රිය මග ඔස්සේ 'වහෙන් ඔරෝ' ක්‍රමයට හෙමි හෙමිහිට මොටන කන්ද වෙතට පිවිසෙන දුම්රිය ඊට ළංවනුයේ අංක 6,7 යන කෙටි බිංගෙවල් දෙක පසු කිරීමත් සමගිනි.


රඹුක්කනටත් මඳක් එපිට සිට සබරගමුව හරහා වැටී ගත් උඩරට දුම්රිය මාර්ගය මධ්‍යම පළාතට පිවිසෙනුයේ ද 'හකුරා වැටිච්ච ගල' නම් ත්‍රාස පව්ව පසු කොට මඳ දුරක් ගිය පසුව ය. මොටන කන්දේ ඉහළම කොටස වන එම ප්‍රදේශය අද හැඳින්වෙනුයේ ලිංගම්වත්ත නමිනි.

දහ නව වන සියවසේ මැද භාගයේ මෙරට කෝපි වගාව ව්‍යාප්ත කළ ඉංග්‍රීසිහු සබරගමු, මධ්‍යම පළාත් අතර පිහිටි මෙම සදාහරිත කඳු ප්‍රදේශ ද ඒ සඳහා උපරිම ලෙස යොදා ගත්හ. එතෙක් පැවැති මෙම කඳු ගැටය ආශ්‍රිතව කෝපි වගා කළ ඔවුහු එම වගා ප්‍රදේශය, මොන්ටානා වත්ත (Montana estate) යනුවෙන් නම් කළහ. නමුදු එවක අපගේ සිංහල ගැමියනට මොන්ටානා යන්න එතරම් පහසු උච්චාරණයක් නොවිණි. එබැවින් ඔවුහු බුලත් විටක් කටේ තබාගෙනම කිව හැකි ලෙස එය මොටන යනුවෙන් සිංහලයට හරවා ගත්හ.

කොළඹ නුවර මහා මාර්ගයට සාපේක්ෂව මෙම දුම්රිය මගෙහි උඩරට පිවිසුම උස් කඳු හරහා ඉදි කිරීමට ඉංග්‍රීසීන් තීරණය කොට ඇත්තේ මෝඩ ඉංජිනේරු සැලසුමකට අනුව නොවේ. අතීතයේ කෝපි රජ දහනක් ව පැවැති කැබැල්ලවත්ත, බැද්දෙවෙල, හත්බාව, අලගල්ල, මොන්ටානා ආදී විශාල වතු වලින් නෙලා ගැනුණු ටොන් දස දහස් ගණනින් යුතු කෝපි අස්වැන්න යකඩ යකා ගේ කරපිටින් හා පීලිමතින් කොළඹ වරායට ගෙන්වා ගැනීමට ය. එහෙත්, දහ නව වන සිය වසේ මැද භාගයේ ඇති වූ කෝපි කොළ රෝගයත් සමග කෝපි වගාව ඛේදනීය ඉරණමකට පත් වූයේ මෙරට ආර්ථිකයට ද මරු පහරක් එල්ල කරමිනි. එබැවින්, ඉංග්‍රීසි වැවිලි කරුවන් විසින් පසුව ඉහත සඳහන් වතු තේ, කොකෝවා සහ රබර් වගාවන් සඳහා යොදවන ලදී.

වර්තමානයේ නුවර කොළඹ දුම්රිය සේවය මගී ගමනාගමනයට ප්‍රමුඛස්ථානයක් ලබා දෙන බව නොරහසකි. නමුත් අතීතයේ මෙම දුම්රියවල ප්‍රධාන රාජකාරිය වී ඇත්තේ අපනයන බෝග කොළඹ දක්වා ප්‍රවාහනයයි. මොටන කන්ද ආශ්‍රිත රබර් සහ කොකෝවා පැටවීම සඳහා දුම්රිය මග අයිනේ ඉදිකොට තිබූ වේදිකාවක නටබුන් අපට ඉදිරිපත් කළ මොටන - දෙකිඳ ග්‍රාම නිලධාරී චින්තක සාරංග ධර්මප්‍රිය මහතා කීයේ මෙම බෝග ප්‍රවාහනය සම්බන්ධ තවත් දුම්රිය නෂ්ටාවශේෂ කිහිපයක් මෙම දුම්රිය මාර්ගය දෙපස ඇති බවකි. ඔහු පවසන අන්දමට කොළඹ නුවර දුම්රිය මාර්ගයේ ඇති ගංගොඩ උප දුම්රිය පොළ ද අතීතයේ දුම්රියට රබර් නිෂ්පාදන පැට වූ එබඳු වේදිකාවකි.


ප.ලි. - මෙම ලිපි පෙළ සම්පූර්ණ කිරීමෙන් පසු දුලබ ඡායාරූප රැසක් ද මෙයට එක් කෙරෙනු ඇත.

ඔබගේ ප්‍රතිචාරවලට නොවක් තුති.





2 comments:

  1. Motana kanda kiyannea alagallatada?

    ReplyDelete
  2. ko photoes danne nedda, good post.................

    ReplyDelete